Tashkent Fashion Week kao nova tačka kreativne energije Centralne Azije

Još dok sam sletala u Tashkent, razmišljala sam o tome koliko je Uzbekistan i čitava Centralna Azija poseban deo sveta. Zemlja čiji su gradovi nekada bili stanice na čuvenom Putu svile, gde su prolazili karavani puni začina i tajnih znanja između Istoka i Zapada. Samarkand i Buhara su vekovima privlačili putnike, trgovce, učenjake, pa i osvajače, a danas Tashkent, kao glavni grad, nosi taj nasleđeni duh raskrsnice kultura. Oduvek me je fasciniralo kako Centralna Azija spaja nomadsku prošlost sa sofisticiranim zanatima, kako islamska arhitektura ovde diše zajedno sa sovjetskim modernizmom, i kako ulica i dalje pamti priče o Tamerlanu i Aleksandru Velikom.

Zato sam, priznajem, jedva čekala da vidim kako ovakvo tlo, gde su se vekovima susretale različite civilizacije, izgleda kad postane modna pista i područje inspiracija za kreiranje. Nakon priča koje nam je donela naša editorial direktorka Teodora Jeremić iz Almatija o energiji i svežini kazahstanske scene, pitala sam se da li će Tashkent pružiti isto ili nešto sasvim drugačije. I zaista, 25. i 26. maja, hotel Intercontinental postao je centralna tačka Visa Fashion Week Tashkent, događaja koji Centralnu Aziju sve glasnije upisuje na mapu svetske mode. Ove sezone prikazano je 12 pre-fall 2025 kolekcija, a piste su pripale najtalentovanijim mladim dizajnerima Uzbekistana i gostima iz susednih zemalja. Zanimljivo je da je baš Almaty bio početna baza ove modne priče, ali posle nekoliko uspešnih sezona, bilo je prirodno da se pažnja prenese i na Taškent, drugu veliku modnu prestonicu regiona.

Photo: Marc Medina

Koncept “večnog putovanja” koji su organizatori ove sezone istakli, sjajno je legao na grad poput ovog. Moda kao krug koji se nikad ne završava, kao Escherove stepenice, stalno nova, stalno u pokretu. Kao što je Put svile povezivao svet, tako i ovaj događaj povezuje prošlost i budućnost, od veštih ruku uzbekistanskih i drugih centraloazijskih zanatlija do mladih dizajnera koji danas stvaraju svoju verziju savremenog stila. Na pisti su se našli i Reactor, brend koji je stigao do finala NDA takmičenja, kao i poznata imena iz Kazahstana poput ZhSaken i Malli. Ta kombinacija lokalnih talenata i regionalnih imena daje ovom događaju težinu koja prevazilazi čistu modu. To je priča o tome kako ovaj deo sveta želi da se izrazi sopstvenim glasom, bez kopiranja velikih centara. „Već nekoliko godina zajedno sa kompanijom Visa gradimo najznačajniji modni događaj u Centralnoj Aziji, Visa Fashion Week. Svake sezone on postaje sve važniji, ne samo za modnu industriju, već i za kreativnu ekonomiju Uzbekistana, Kazahstana, pa čak i Južnog Kavkaza. Objašnjava mi Bauyrzhan Shadibekov, CEO i producent Visa Fashion Week Tashkent i nastavlja: „Mnogo toga nas povezuje, od zajedničkog kulturnog koda do sličnog odnosa prema kulturi uopšte. Nova sezona Visa Fashion Week Tashkent upravo odražava tu ideju: kultura i moda nas spajaju, društveno nas obogaćuju i pomažu nam da rastemo. Upravo ovakvi projekti oblikuju budućnost kreativne industrije ovog regiona, oni otvaraju radna mesta, inspirišu mlade i otkrivaju čitave zemlje iz nove, stilizovane i progresivne perspektive. To se vidi i u programu ovog događaja. Pored veoma zanimljivih i originalnih uzbekistanskih dizajnera, na pisti će se pojaviti i brend Reactor, finalista NDA takmičenja. Podrška ovakvim projektima deo je misije VFW-a. Sa druge strane, poznati kazahstanski brendovi poput ZhSaken i Malli predstaviće svoje kolekcije sa željom da ne samo prošire svoju publiku, već i podele iskustva sa kolegama iz Uzbekistana.” Gledajući revije, shvatila sam da Taškent zaista ima potencijal da postane nova tačka kreativne energije Centralne Azije. Ne zbog trenda, nego zbog duboke istorije koju nosi i novih priča koje tek počinju.

Bauyrzhan Shadibekov, CEO Visa Fashion Week Almaty i Fashion Week Tashkent. Photo: Ayana Ali

Favoriti sa Visa Fashion Week Tashkent

Moment of White (Jermenija)

Jermenski brend Moment of White, koji je pre tri godine u Jerevanu osnovala dizajnerka Alena Konnova, predstavio je na Visa Fashion Weeku kolekciju pod nazivom „She Walks In Beauty”, posvetu ženskoj snazi, gracioznosti i unutrašnjoj slobodi. Osnivačica i kreativna direktorka brenda donela je godine iskustva u konstrukciji odeće i modnom dizajnu. Njeno profesionalno putovanje započelo je dubokim proučavanjem tehnika šivenja i arhitekture krojenja, što je postalo temelj prepoznatljivog stila brenda Moment of White, preciznog, profinjenog i emotivno izražajnog. Kolekcija je inspirisana elegantnim siluetama tridesetih godina prošlog veka i tehnikom krojenja „bias-cut“, krojem po dijagonali tkanine koju je do savršenstva dovela legendarna Madeleine Vionnet. Moment of White ovu estetiku reinterpretira kroz prizmu savremene ženstvenosti. Kolekcija je prožeta pokretom: dugačkim koracima, lepršavim materijalima i visokim prorezima skrivenim u talasima tkanine koji iznenada otkrivaju nogu, stvarajući efekat hipnotišuće lakoće i magnetizma. U srcu ovih kreacija nalaze se plemeniti materijali: italijanska svila, organza, žakard, tvid i nežna čipka. Njihovo strujanje, tekstura i karakter postaju produžetak koncepta, svaki komad oblikovan je poput arhitektonskog objekta, gde se forma, osećaj i poezija stapaju. Kolekcija je dijalog između klasičnog i savremenog, između suptilnog šika i emotivne izražajnosti. Ovo je večernja odeća koja ne viče, već tiho privlači pažnju. Svaki izgled nosi misteriju, suptilan akcenat, intrigantan kroj, siluetu koja se otkriva u pokretu. Sve je zasnovano na nijansi, zagonetnosti i prisutnom osećaju samopouzdanja. Osnovno načelo brenda Moment of White jeste da žena ne bude sputana, već da kroz odeću otkrije sebe. Kreacije su osmišljene tako da služe njoj, a ne obrnuto. Zato su siluete zasnovane na mekoj arhitekturi i čistim linijama, uz zadržavanje komfora i slobode pokreta. Ovo je odeća u kojoj može da se hoda, da se okreće, nestane u masi ili privuče svu pažnju, u zavisnosti od onoga što sama odabere.

Morobulsin (Uzbekistan)

Morobulsin je predstavio kolekciju koja na suptilan i promišljen način spaja bogato nasleđe Uzbekistana sa savremenim modnim jezikom. Inspiracija je došla iz monumentalnog kompleksa Sherdor u Samarkandu, mesta koje simbolizuje vekovne umetničke i kulturne vrednosti ovog regiona. Prepoznatljivi elementi poput masivnih lukova, detaljno izrađenih mozaika i snažnih simbola lavova i sunca pretočeni su u krojeve, slojevite forme i bogate teksture. Kolekcijom dominiraju prirodni materijali, dok je pažnja posvećena i ručnom radu: vezovima koji podsećaju na motive sa starih samarkandskih zidova, ali izvedeni u modernom ključu. Ovaj spoj prošlosti i sadašnjosti ne ogleda se samo u dekorativnim detaljima, već i u samoj konstrukciji odevnih komada, slojevite haljine, kaputi sa naglašenim ramenima i suptilno ukrašeni prsluci asociraju na tradicionalne siluete, ali su prilagođeni savremenom izrazu. „Tradicionalne šare i arhitektonske linije reinterpretirali smo u savremenom duhu. Sklad prošlosti i sadašnjosti izražen je kroz slojevitost, igru tekstura i ručni vez. Ovo je više od mode, to je kulturni kod ušiven u tkaninu. Morobulsin je mesto gde istorija inspiriše stil“,ističe dizajner. Kolekcija tako, osim estetske vrednosti pokazuje i simboliku očuvanja identiteta kroz savremeni modni izraz, čineći Morobulsin jednim od najupečatljivijih imena na ovogodišnjem Fashion Weeku.

ZhSaken x AKMARAL (Kazakhstan)

Saken Zhaksibayev i Akmaral Zharaskyzy predstavili su novu kolekciju inspirisanu japanskim slikarstvom, gravurama, tradicionalnim kimonima i pejzažima Istočne Azije. Svaki detalj ove kolekcije, od ručno rađenih vezova do originalnih printova, nosio je atmosferu harmonije i simbolike, mesto gde se elegancija susreće sa mistikom. Kolekcija je na savršen način oslikala ideju unutrašnje snage i suptilne prirode ženstvenosti koja je duboko ukorenjena u azijskoj kulturi. Posebna pažnja posvećena je izboru materijala i tehnikama izrade, među kojima su dominirali ručni vez i autentični printovi, pa je svaki komad bio jedinstven. U centru pažnje bio je kimono sa zmajem, simbolom moći i transformacije. „Inspirisani kulturom Istočne Azije, kreirali smo modele koji nisu samo lepi već i bogati značenjem, pozivajući svakoga na putovanje kroz svet umetnosti i simbolike“, rekli su dizajneri. Ova revija zatvorila je čitav Fashion Week i ostavila najjači utisak, jer je donela najviše spektakla i efekata na samoj pist. Suptilni zvučni efekti i scenografija dodatno su pojačali utisak mističnosti i snage koju je kolekcija nosila.