Revolucionarna umetnica prikazuje svoj film na izložbi u Zagrebu
Tena Razumović Žmara
Jun 21, 2024
Tena Razumović Žmara
Jun 21, 2024
Milica Rakić je umetnica koja stvara kroz i u više medija. Ona koristi performans, video, grafiku (i još svašta nešto) kako bi na nov i neobičan način ispričala važne i velike priče. Sve one koje obrađuju važne teme društvenih i političkih uloga, pozicije žene u društvu, feminizma, borbe za istinu i pravdu, i to na način da njen rad unosi novi duh u ove velike, a često prežvakane teme; teme koje su nažalost često obrađene dosadnim i ispraznim floskulama.
Milica Rakić je revolucionarna umetnica jer ne odustaje od postavljanja pitanja, koja propituje poziciju i odnos žene tada, pre sedamdeset godina, i sada, koja u muzeje donosi umetnost na koju institucije ponekad nisu spremne, koja se igra sa svojim alter-egom pod nazivom Crvena, a koji sada možete da vidite u njenom radu Crvena, da te nema, trebalo bi te izmisliti; filmu koji možete pogledati na izložbi u zagrebačkom Muzeju suvremene umjetnosti.
Kako sjajno i revolucionarno Milica Rakić pristupa problemu i temi vidimo u intrigantnoj režiji. Njen alter-ego Crvena izražava svoj buntovni stav boraveći u vili iz 1930-ih godina, koju čini i gradi postavka izložbe sačinjena od umetnina iz muzejskih zbirki. Radi se o svojevrsnom radu u kojemu gledamo muzej u muzeju u funkciji karakterizacije revolucionarke Crvene, a isto tako i prikazu uloge umetnosti u zbivanjima pre sedamdeset godina. Koju je ulogu umetnost tada imala, koju ulogu je tada žena imala, i naravno, gde su obje danas? To su pitanja koja Milica postavlja. Pardon, Crvena. Crvena postavlja ta pitanja. Milica ju je tek izrežirala. Ovaj genijalni potez sa alter-egom, korišćenjem radova iz zbirki muzeja i smeštanje priče u odnose prostora 30-ih i 50-ih godina prošlog veka , a sve posmatrajući iz današnje perspektive čini blagi time warp i izlazak iz fizičkog okvira filmskog kadra.
Kako Miličin rad, Crvenu i ulogu dela iz muzejskih zbirki vide i objašnjavaju kustosi izložbe Leila Topić i Dina Pokrajac, objasnila je Leila Topić: Svjesna potrebe javnog djelovanja, Crvena se intenzivno družila s umjetnicima te podupirala izgradnju jugoslavenskog kulturnog identiteta u kojem se strastveno vjerovalo u socijalistički projekt imajući na umu formalnu složenost takvog ideološkog i etičkog izbora. (…) Zbirka Crvene nastaje prihvaćanjem inovatorskih iskustava suvremene europske umjetnosti i zadržava obilježja međunarodnog mainstreama, pokazujući da nije robovala proskribiranim temama, da je pratila dekonstrukciju soc-realizma i ponovnu uspostavu modernističkih ideja.
Crvena, iako alter-ego, je s radovima Vojina Bakića, Jagode Buić, Sonie Delaunay, Marijana Jevšovara, Ede Murtića, Ksenije Kantoci ili Josipa Vanište, stvorila specifičnu umetničku zbirku koja predstavlja egzistencijalno i duhovno iskustvo tog vremena. Radovi pomenutih umetnika su takođe izloženi uz radove Milice Rakić i sada se mogu posmatrati u sasvim drugačijem kontekstu od njihovog originalnog, uobičajenog na koji smo navikli da ih viđamo na izložbama.
Film se prikazuje u sklopu projekta Kinematografije otpora koji Muzej savremene umetnosti Zagreb razvija u saradnji sa Subversive Festivalom i koji predstavlja međunarodne filmske autorke i autore čiji opus nastaje na raskrsnicama strategija i praksi savremene umetnosti i filma. Ti i takvi radovi spajaju izražajne mogućnosti umetničkog filma, filmskog eseja i eksperimenta.
Otpor iz naziva projekta ogleda se u nalaženju novih modela i načina nasuprot uobičajenim modelima promišljanja medija filma, proširene fotografije i filmske i multimedijalne umetnosti. Do sada su bili prikazani opusi i video-instalacije umetnica Maud Alpi, Sabine Mikelić, Nicole Hewitt, Jasmine Cibic, Nika Autor i sada im se pridružuje Milica Rakić svojim sjajnim filmom koji možete pogledati do 23. juna u MSU-u u Zagrebu.