Povratak kultnih modela stolica koje će ponovo vladati enterijerom (i eksterijerima)

Iako ih redovno vezujemo za prošlost, klasici dizajna nam se redovno vraćaju u živote kao zvezde dizajnerske scene podsećajući nas zašto treba da se ugledamo i poštujemo starije od sebe. „Reizdanja nameštaja su česta pojava. Ponekad se radi o zaboravljenim ili podcenjenim komadima, a u drugim slučajevima reizdanja su organski rezultat procesa dizajna u kojem se klasici reinterpretiraju ili nadograđuju. Radi se o komadima koji će zadržati ili u nekim slučajevima čak i dobiti na vrednosti i izdržati test vremena – šta komad čini pravim klasikom“, govori mi Tana Gerenčer iz zagrebačkog showrooma Trika. Često se reizdaju i reinterpretiraju komadi poznatih i renomiranih dizajnera iz polovine prošlog veka, čiji su radovi cenjeni među ljubiteljima dizajna. Moderne tehnologije proizvodnje u kombinaciji sa klasičnim dizajnom čine reizdane komade poželjnima u savremenom kontekstu. To znaju i osnivači i slovenačke kompanije Rex Kralj koji još od 2012. proizvode nameštaj prema dizajnu Nike Kralja, jednom od najvažnijih svetskih dizajnera 20. veka.

Kada su klasici u pitanju, trendovi su nepotrebna reč, ali ovogodišnji festival 3 Days of Design u Kopenhagenu je najavio redition nekih kultnih dizajnerskih primera koji se na dizajnersku scenu vraćaju kao rock’n’roll zvezde. „Danski brendovi neguju tradiciju reizdavanja klasičnih primeraka poznatih dizajnera, poput Vernera Pantona i Hansa J Wegnera, a ovogodišnje izdanje najvažnijeg skandinavskog festivala dizajna nije razočaralo – od reizdavanja klasika dizajna 40-ih i 50-ih pa sve do ekspresivnijih dizajna iz 60-ih do 80-ih godina. Jedno od najzapaženijih reizdanja je F300 Lounge Chair by Pierre Paulin danskog branda Gubi (lounge fotelja koja stiže i u Triku krajem novembra ove godine). Brend &tradition je predstavio reizdanja britanskog dizajnera Robina Daya, koja će dopuniti kolekciju klasika uz postojeće komade dizajnera Hvidt & Mølgaard i Verner Panton (ta kolekcija će biti dostupna od avgusta 2024.)“, govori mi Filip Razum iz Trike o novostima o kojima trenutno bruji svetska dizajnerska scena.

Gubi, F300 Lounge Chair by Pierre Paulin

Gubi, F300 Lounge Chair by Pierre Paulin

Prvo izdanje F300 Lounge Chair by Pierre Paulin krajem 60-ih godina prošlog veka privuklo je veliku pažnju jer se radilo o dizajnu neviđenom do tada. Poznata i pod nazivom Groovy Chair, karakteriše je organska, skulpturalna forma i futuristički stil 60-ih. Dodatno, avangardna estetika, inovativno korišćenje materijala, ergonomski dizajn – zbog svega navedenog postaje jedan od ikoničnih komada 20. veka, a izložena je u muzejima i galerijama širom sveta. Robin Day kolekciju je ove godine oživeo brend &Tradition i to kroz 8 proizvoda iz 1951. godine, a to je ujedno i godina kada se Day nametnuo kao jedan od vodećih britanskih dizajnera nameštaja. Deo kolekcije je dizajniran za Royal Festival Hall u Londonu, a radi se o komadima stolica i stolova za indoor i outdoor upotrebu. „Kolekcija nikad nije bila u slobodnoj prodaji već je isključivo dizajnirana za Royal Festival Hall, a &Tradition je pronašao neke od retkih primeraka iz originalne kolekcije proizvedene 1951., na osnovu čega su ponovno oživeli kolekciju“ objašnjava Filip i ističe kako je drugi deo ove kolekcije klasika Daystak, originalno proizveden za britanskog proizvođača nameštaja Dayova i uključuje stolicu i dva tipa stola, odnosno priuštivi nameštaj za široke mase.

„Jedna od osnovnih vrednosti danskih proizvođača nameštaja je briga o nasleđu iz sveta dizajna, tako da često svoje identitete baziraju upravo na njemu i zato su predvodnici trenda reizdavanja klasika dizajna. Proizvođači &Tradition i Gubi su važne kreativne sile i trendsetteri u tom svetu, te se njihova poslovna strategija bazira na negovanju nasleđa izuzetnog dizajna 20. veka uz razumevanje potreba tržišta, ali i stvaranju budućih klasika, kako bi nove generacije širom sveta mogle da uživaju u dizajnu. Odliičan primer sa naših prostora za ovaj smer razmišljanja je kompanija Rex Kralj koji proizvodi Kraljeve komade iz 50-ih i 60-ih godina. Kako je Niko Kralj živeo do 2013. godine, prava za proizvodnju su dogovorena još za vreme njegovog života. Najpopularniji model je Rex Lounge fotelja koja je istinski klasik, i globalno prepoznatljiva. Od ove godine Rex Kralj je u grupaciji sa renomiranim italijanskim brendom Gervasoni, a Trika kao dugogodišnji distributer tog brenda od ove godine ima u ponudi i Rex Kralj proizvode.“

Klasici sa razlogom postaju klasici, a zahvaljujući reizdanju njihova estetika i ergonomija (koju je dizajner Pierre Paulin recimo kod modela F300 Lounge Chair pomno istraživao i napravio model u kojem je nemoguće ne opustiti se kad sedite u njoj), funkcionalnost i vizionarski talenat žive dalje. „F300 Lounge Chair je brzo postala prepoznatljiva među ljubiteljima dizajna zbog svoje jedinstvenosti i sofisticiranosti. Njen smeli dizajn i nekonvencionalni oblik privukao je pažnju javnosti i postao simbol avangardnog stila šezdesetih godina prošlog veka. Sama činjenica da se radi o klasiku dizajna renomiranog dizajnera Pierre Paulina, koji se nalazi u mnogim muzejima i galerijama širom sveta čiji se retki komadi brzo prodaju na second hand tržištu, Gubi je prepoznao trenutak u kojem će napraviti ovu fotelju široko dostupnom. Kao i Gubijev prethodni bestseller Pacha by Pierre Paulin, F300 može da se prilagodi različitim kontekstima, odnosno funkcioniše kao jedinstveni statement komad i može se kombinovati sa drugim elementima u zavisnosti od funkcionalnih ili stilskih zahteva“, govori mi Filip o modelu fotelje od koje se očekuje da će postati veliki hit ove godine.

Gubi, F300 Lounge Chair by Pierre Paulin

Kako uopšte predvideti dizajnerske trendove i uspeh izdavanja potencijalnog klasika, odgovara mi Tana. „Predviđanje trendova u dizajnu nameštaja zahteva kombinaciju analize istorijskih podataka, praćenja društvenih i tehnoloških promena i direktne interakcije s apotrošačima. Veliki uspeh povratka klasičnih komada nameštaja često dolazi od prepoznavanja trajne vrednosti i prilagođavanja savremenim potrebama i ukusima, što omogućuje klasicima da ostanu relevantni i poželjni generacijama. Ključ uspeha danskih brendova koji su majstori u ovom polju uspeha leži u saradnji sa talentovanim dizajnerima, fokusu na kvalitetu i estetici i efikasnim marketinškim strategijama. Njihova sposobnost da balansiraju tradiciju i inovaciju čini ih istaknutim brendovima u svetu dizajna nameštaja.“

&Tradition, kolekcija Robin Day, Royal Festival Hall

&Tradition, kolekcija Robin Day, Royal Festival Hall

Ako ste se pitali koji period u istoriji je plodan za klasike i kada su zapravo nastali ikonični dizajnerski komadi, odgovor mi je takođe dala i Tana iz Trike. „Bauhaus i Modernizam (prva polovina 20. veka) – Bauhaus škola u Nemačkoj i modernistički pokret generalno donose radikalne promene u dizajnu nameštaja. Naglasak je na funkcionalnosti, jednostavnosti i masovnoj proizvodnji. Ikonični komadi iz ovog perioda uključuju radove dizajnera poput Miesa van der Rohea, Le Corbusiera i Charlotte Perrian. Mid-century Modern (sredina 20. veka) – ovaj period, od 1940-ih do 1960-ih, poznat je po elegantnim, funkcionalnim dizajnima sa čistim linijama i organskim oblicima. Dizajneri poput Charlesa i Raya Eamesa, Arnea Jacobsena i Georga Nelsona stvarali su kultne komade koji su i danas popularni. Svaki od ovih perioda doneo je nešto novo i jedinstveno u dizajn nameštaja, stvarajući komade koji su postali klasični primeri stila i izrade.“